تحصیل در ترکیه

تحصیل در ترکیه هر ساله به خصوص در سال 2024 به دلیل هزینه های مقرون به صرفه و نزدیکی به ایران یکی از برترین طرق مهاجرتی شناخته شده است. دانشگاه های ترکیه با استفاده از سیستم انتقال اعتبار و انباشت اعتبار اروپا (ECTS)، از سال 2001 پیرو فرایند بولونیا در آمده اند. در سال های اخیر از کیفیت خوب و مطلوبی برخوردار شده اند. در حال حاضر نزدیک به 90000 دانشجوی خارجی در ترکیه مشغول به تحصیل هستند. هر سال تعداد متقاضیان تحصیل در ترکیه رو به افزایش می باشد. دانشگاه های ترکیه در مقاطع مختلف تحصیلی اعم از کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکترا، در دانشگاه های دولتی و خصوصی دانشجو می پذیرد. در حال حاضر از 206 دانشگاه های ترکیه، 129 دانشگاه دولتی و 77 دانشگاه خصوصی وجود دارد. طبق آمار منتشر شده در سال های اخیر، ترکیه میزبان حدود 7.5 میلیون دانشجو هم به صورت حضوری و هم مجازی می باشد.

طبق آمار منتشر شده در 10 سال اخیر میزان دانشجویان بین المللی در ترکیه 75% افزایش داشته است. دولت ترکیه پیش بینی کرده است که میزان دانشجویان خارجی در ترکیه تا سال 2024 به بیش از 150000 نفر برسد. دولت ترکیه امکان بورسیه تحصیلی را نیز برای دانشجویان خارجی فراهم کرده به طوری که در حال حاضر حدود 17000 دانشجوی بین المللی در این کشور بورسیه تحصیلی گرفته اند. در حال حاضر تحصیل به زبان انگلیسی در دانشگاه های ترکیه امکان پذیر می باشد. در ادامه این مقاله که به دست مشاورین موسسه حقوقی سفیران سروش سعادت تهیه شده است اطلاعاتی در باب شرایط تحصیل در ترکیه، سیستم آموزشی ترکیه و دیگر اطلاعات مهم درباره تحصیل در ترکیه در اختیار شما قرار داده شده است.

نحوه پذیرش دانشجویان خارجی در کشور ترکیه

دانشجویان خارجی که مایل به ثبت نام در برنامه های تحصیلات تکمیلی موسسات آموزش عالی ترکیه می باشند، امکان این را دارند که مستقیما در دانشگاه ها شرکت کنند و البته باید دوره متوسطه خود را در دبیرستانی گذرانده باشند که در پایان آن مدرک دیپلم 12 ساله دریافت کرده باشند. متقاضیان باید مدارک خود را در سفارت این کشور تأیید کرده و ویزای دانشجویی درخواست کنند. برنامه های دانشجویان خارجی در محدوده محل های اختصاص یافته برای خارجی ها توسط دانشگاه ها در نظر گرفته می شود. دانشجویان همچنین باید در آزمون ورودی دانشجویان خارجی، آزمون یوس (YÖS) که شامل 2 مرحله است، شرکت کنند.

آزمون مهارت های یادگیری اولیه که در آن حداقل 40 نمره نیاز است و آزمون مهارت زبان ترکی برای سنجیدن سطح زبان (در صورت وجود) گرفته می شود. در صورت عدم تسلط دوره های زبان برگزار می شود. تدریس دوره های دانشگاهی به زبان انگلیسی، آلمانی و فرانسوی در بعضی از دانشگاه های ترکیه وجود دارد. متقاضیان باید آزمون ورودی تحصیلات تکمیلی را پشت یر بگذارند یا در یکی از آزمون های بین المللی (GRE ،GMAT ، SAT و سایر) که مورد نیاز هر دانشگاه است شرکت کنند، که معادل آن توسط سنا مربوط به دانشگاه تشخیص داده می شود. ارزیابی نتایج این امتحانات توسط دانشگاه های مربوطه انجام می شود.

مزایای تحصیل در ترکیه

کشور ترکیه که از نظر جغرافیایی پلی میان اروپا و آسیا می باشد که از نظر فرهنگی و قدمت نیز بسیار غنی می باشد. از سال 1923 ترکیه به ترکیه مدرن تبدیل شد. از آن زمان روابط فرهنگی و تجاری خود را با کشورهای جهان علی الخصوص کشورهای همسایه گسترش داده است. ترکیه مدرن دارای اقتصاد مقاومتی، جامعه مدنی پویا و دموکراسی پیشرفته است. طی یک دهه گذشته، ترکیه به رشد چشمگیر اقتصادی و پیشرفت چشمگیر در زمینه های سیاسی و اجتماعی دست یافته است. ترکیه یکی از سریعترین اقتصادهای دنیا و در حال حاضر جزء 10 اقتصاد بزرگ اروپا و 20 اقتصاد بزرگ جهان به شمار می رود.

از مهمترین مزایای تحصیل در این کشور می توان به موارد زیر اشاره کرد:

• کیفیت بالای آموزش در ترکیه
• تحصیل به زبان انگلیسی
• مدارک معتبر صادر شده از دانشگاه های ترکیه
• هزینه تحصیل مقرون به صرفه
• فرهنگ غنی و متنوع
• تحصیل در حین کار
• نزدیکی از نظر مسافت به ایران
• خوابگاه های با کیفیت و استاندارد دانشگاه های ترکیه

مزایای تحصیل در ترکیه به زبان انگلیسی

ترکیه کشوری اوراسیایی می باشد که در مرز بین قاره آسیا و اروپا قرار گرفته است. از 3 طرف به دریای سیاه و دریای مدیترانه و دریای اژه راه دارد. این کشور از سمت جنوب با عراق و سوریه و از شرق با ایران و ارمنستان هم مرز است. اما از نظر فرهنگی بسیار با کشورهای همسایه خود تفاوت دارد. بدون شک در سال های گذشته کشور ترکیه با تکیه بر مدیریت صحیح توانسته است به استانداردهای اروپا در زمینه سیستم آموزشی بسیار نزدیک شود.

فرهنگ و اجتماع این کشور بسیار متاثر از فرهنگ اروپا شده است. دانشگاه های این کشور از نظام آموزشی دانشگاه های معتبر اروپا تاثیر مثبت پذیرفته‌‌ اند‌. با هدف افزایش تعداد دانشجویان بین المللی در دانشگاه های ترکیه دولت این کشور تصمیم گرفت امکان تحصیل به زبان انگلیسی را برای دانشجویان خارجی فراهم کند. اکثر رشته های برتر تحصیلی در دانشگاه های معتبر کشور ترکیه ارائه می شوند و نکته قابل توجه این است که مدارک دانشگاه های این کشور توسط وزارت علوم ایران مورد قبول می‌باشد.

تحصیل در ترکیه به زبان انگلیسی از اهمیت آموختن زبان ترکی برای برقراری ارتباط با سایر دانشجویان و محیط اجتماعی در این کشور پیشرفته کم نخواهد کرد. مدارک تحصیلی دانشگاه های ترکیه ارزش بین المللی بالایی دارد. بهترین دانشگاه های این کشور در شهرهای آنکارا و استانبول قرار گرفته‌اند.

نظام آموزشی ترکیه

نظام آموزشی ترکیه از سال 2012 در مقطع مدارس به 3 دوره 4 ساله تقسیم شده است. طبق قانون اساسی این کشور، تمامی شهروندان ترکیه در مقطع ابتدایی به صورت رایگان تحصیل می کنند. دوره تحصیلی 12 ساله برای تمامی شهروندان ترکیه اجباری می باشد. وزارت آموزش ملی اداره امور آموزشی کشور را بر عهده دارد. وظیفه تدوین برنامه های درسی، هماهنگی سازمان های خصوصی و دولتی و سایر، طراحی و ساخت مدارس، تهیه مواد آموزشی و غیره را بر عهده دارد. شورای عالی آموزش ملی در مورد برنامه ها و آیین نامه های تهیه شده توسط وزارت نیز تصمیم گیری می کند.

به صورت کلی سیستم آموزش در ترکیه به 2 بخش آموزش رسمی و آموزش غیر رسمی تقسیم می شود. آموزش رسمی همان آموزش افراد در سنین مشخص در مدارس و آموزشگاه ای عالی انجام می گیرد که شامل آموزش مقطع پیش دبستانی، دبستان، متوسطه و دبیرستان می باشد. آموزش غیر رسمی در ترکیه توسط شبکه ای از مراکز آموزشی ارائه می شود که تحت نظارت وزارت آموزش ملی (MEB) فعالیت می کنند. خدمات آموزش غیر رسمی با هدف آموزش خواندن و نوشتن، کمک به ادامه تحصیل دانش آموزان برای به پایان رساندن آموزش ناقص خود، آموزش حرفه ای مختلف دانش و مهارت های لازم برای بهبود انجام می گیرد.

مقطع پیش دبستانی و ابتدایی در ترکیه

مقطع پیش دبستانی یک آموزش اختیاری برای کودکان بین 3 الی 5 سال می باشد که با هدف رشد جسمی، ذهنی و حسی کودکان و دستیابی به عادت های خوب، آماده سازی کودکان برای تحصیلات ابتدایی، ایجاد فضای مشترک رشد برای کسانی است که در شرایط ناخوشایند زندگی می کنند. همچنین آموزش پایه زبان ترکی به کودکان است. این آموزش ها در مهدکودک ها، کلاس های مهد کودک در مدارس ابتدایی و مهد های خصوصی انجام می گیرد که تحت نظارت وزارت آموزش ترکیه می باشد.

شروع تحصیل در مقطع ابتدایی برای دختران و پسران از سن 6 سالگی می باشد. تحصیل در مدارس دولتی ترکیه کاملا رایگان می باشد. در اکثر مدارس ابتدایی تحصیل دروس خارجی از سال 4 تحصیلی آغاز می شود. اکثر مدارس در ترکیه دارای لباس فرم مشخص هستند تا از اختلاف طبقاتی بین دانش آموزان فقیر و ثروتمند جلوگیری شود. چنانچه دانش آموزی نتواند نمره لازم در یک سال تحصیلی را کسب کند می بایستی مجددا آن دوره را تکرار کند. پس از پایان 8 سال دوره تحصیلی مقطع ابتدایی و راهنمایی فرد می تواند به مرحله بعدی یعنی دوره دبیرستان راه یابد.

هزینه تحصیل در مدارس بین المللی ترکیه

در ترکیه مدارس بین المللی خصوصی نیز وجود دارند. آنها برای اکثر خانواده های خارجی که در ترکیه زندگی می کنند، یک انتخاب محبوب هستند. سطح آموزش در آنها بالا است و دانش آموزان به مواد تست استاندارد خارجی دسترسی دارند. بررسی اینکه این مدارس دارای اعتبار بین المللی می باشند یا خیر از این نظر مهم است که اگر این گونه نباشد ممکن است فرزند شما واجد شرایط ورود به دانشگاه های خارجی نشود. پس شما باید قبل از ارائه درخواست برای پذیرش در مدرسه مورد نظر حتی قبل از ورود به ترکیه این مورد را بررسی کنید. هزینه مدارس بین المللی خصوصی بسته به مدرسه متفاوت است. آنها می توانند از حدود 6000€ تا 15000€ (یورو) متفاوت باشند.

آموزش دوره متوسط در ترکیه

آموزش دوره متوسط در ترکیه 4 سال به طول می انجامد و کاملا اجباری می باشد. این مقطع شامل دبیرستان های دولتی، خصوصی و فنی و حرفه ایی باشد. قبل از سال 2005 این مقطع 3 ساله بود. برخی از مدارس خصوصی دوره متوسط آموزش 2 زبانه مانند زبان آلمانی، ایتالیایی، فرانسوی و سایر را ارائه می دهند. دبیرستان های فنی حرفه ای نیز مانند کشو ایران دوره های تخصصی مهارت را ارائه می کنند که شامل دوره های مهارتی برق، شیمی، الکترونیک، موتور و ماشین آلات، ساختمان و غیره می باشند.

همچنین مدارک صادر شده می تواند شامل مهارت های صنعتی، کشاورزی، دامداری، هواشناسی، دامپزشکی، بهداشت عمومی و دیگر رشته ها باشد .اکثر دبیرستان ها نیز در ترکیه دولتی و رایگان می باشند. همچنین دبیرستان های دولتی شبانه و خصوصی نیز در ترکیه مشغول به کار هستند. فارغ التحصیلان این مقطع در صورت قبولی در امتحان ورودی، می توانند به دانشگاه ها را یابند.

آموزش و تحصیل عالی در ترکیه

دانشگاه ها، دانشکده ها، موسسات، مدارس آموزش عالی، هنرستان ها، آموزشگاه های آموزش عالی حرفه ای، آکادمی ها و دانشکده های پلیس و ارتش و مراکز تحقیقاتی و کاربردی به عنوان مؤسسات آموزش عالی در نظر گرفته می شوند. دانشگاه ها، دانشکده ها و موسسات مدارس آموزش عالی 4 ساله توسط قانون تأسیس می شوند. در حالی که مدارس حرفه ای، ادارات و موسسات 2 ساله توسط شورای آموزش عالی (YÖK) تأسیس می شود.

دانشگاه های ترکیه زیر نظر این شورا قرار دارند و برنامه های آنها باید به طور منظم اعتبار سنجی شود. شورای آموزش عالی یک هیئت امنای ملی کاملا مستقل و بدون هیچگونه وابستگی سیاسی و دولتی است. دانشگاه ها دارای معاونان، سنا و هیئت های اداری و همچنین شوراهای دانشجویی هستند. در دانشگاه ها آموزش به طور کلی به زبان ترکی است. اما در بعضی دانشگاه ها انگلیسی، فرانسوی و آلمانی به عنوان زبان آموزش ارائه می شود.

تحصیل کارشناسی در ترکیه

پس از دبیرستان، متقاضیان برای پذیرش در دانشگاه ها وارد سیستم امتحانات 2 مرحله ای می شوند که تحت عنوان YGS و LYS که قبلا با عنوان OSS شناخته می شد نامیده می شوند. این امتحانات متمرکز سراسر کشور هر سال توسط مرکز انتخاب و استقرار دانشجویی (YSYM) اداره می شود که نامزدهای ثبت نام هر دانشگاه و دانشکده را بعد از ارزیابی نمرات موضوعات مرتبط، معدل متوسط ​​دبیرستان و سایر با توجه به ظرفیت دانشجویی هر دانشکده انتخاب می کنند. کسانی که نمرات خوبی دارند برای برنامه های دوره 4 ساله دوره کارشناسی ارشد واجد شرایط هستند. در پایان می توانند مدرک کارشناسی دریافت کنند، افرادی که دارای معدل در حد مجاز هستند می توانند در برنامه های آموزش عالی 2 ساله شرکت کنند.

دانشجویان بین المللی نیز برای پذیرش در دانشگاه های ترکیه بایستی به یکی از زبان های ترکیه ای و یا انگلیسی مسلط باشند تا بتوانند در این دانشگاه ها تحصیل کنند. برای پذیرش در دانشگاه های ترکیه ای دانشجویان خارجی بایستی در آزمون Yabancı Öğrenciler Sınavı که به YÖS معروف است شرکت کنند. آزمون یوس به زبان ترکی می باشد. حداقل نمره لازم این آزمون برای پذیرش 45 می باشد. همچنین افرادی که نمی خواهند در این آزمون شرکت کنند می توانند آزمون SAT که یک آزمون بین المللی به زبان انگلیسی می باشد را جایگزین این آزمون کنند.

تحصیل کارشناسی ارشد و دکترا در ترکیه

دانشگاه های ترکیه همچنین در مقاطع کارشناسی ارشد و دکترا نیز دانشجویان بین المللی را پذیرش می کنند. توجه داشته باشید که هر کدام از این دانشگاه ها شرایط مربوط به خود برای پذیرش را دارند. برای تحصیل به زبان انگلیسی مستلزم مدرک تافل یا ایلتس می باشید، همچنین کسب نمره قبولی در آزمون های ورودی دانشگاه مانند ALES، GRE یا GMAT از ملزومات پذیرش مقطع کارشناسی ارشد در دانشگاه های ترکیه می باشد.

تحصیل در دوره کارشناسی ارشد معمولا 2 سال به طول می انجامد که در بسیاری از رشته ها شامل ارائه پایان نامه در سال آخر می شود. برای پذیرش در مقطع دکترا نیز شرکت در آزمون ورودی دانشگاه ها الزامیست و طول تحصیل در این دوره معمولا 3 سال به طول می انجامد. جهت اطلاع از شرایط تحصیل رایگان در ترکیه می توانید مقاله مذکور را مطالعه بفرمائید.

تحصیل پزشکی در ترکیه

همواره رشته های پزشکی یکی از رشته های محبوب میان دانشجویان بوده است. ترکیه نیز دارای دانشگاه های پزشکی با کیفیت با امکانات مطلوب می باشد. در رده بندی های جهانی حدود 10 مورد از دانشگاه های ترکیه جزء 1000 دانشگاه برتر جهان می باشند. دانشجویان برای تحصیل رشته های پزشکی در دانشگاه های ترکیه مستلزم شرکت در آزمون ورودی YÖS می باشند. رشته پزشکی در دانشگاه های ترکیه حدود 6 سال به طول می انجامد که سال آخر با کار در بیمارستان صورت می گیرد. با توجه به ارتباط دانشجویان با بیماران ترکیه ای در سال های آخر دوره های پزشکی، تسلط به زبان ترکیه ای از جمله موارد مهم می باشد. برای ورود به برخی از دانشگاه های برتر پزشکی ترکیه نیز آزمون MCAT نیز مورد نیاز می باشد.

دانشگاه های برتر در ترکیه

همانطور که اشاره شد ترکیه دارای دانشگاه های با کیفیت و سطح بالایی در رشته ها و مقاطع مختلف می باشد. در جدول زیر به بهترین دانشگاه های ترکیه طبق رده بندی های جهانی مختلف آورده شده اند. شهرهای استانبول (Istanbul)، آنکارا (Ankara) و ازمیر (Izmir) از جمله شهرهایی می باشد که دارای دانشگاه های متعدد و با کیفیت است.

در جدول زیر به بررسی رتبه دانشگاه های مختلف می پردازیم:

هزینه تحصیل در ترکیه

به صورت کلی هزینه تحصیل در ترکیه نسبت به بسیاری از کشورهای اروپایی پایین تر و مقرون به صرفه می باشد. همچنین هزینه زندگی در این کشور نیز به صرفه است. هزینه تحصیل به زبان انگلیسی گران تر از هزینه تحصیل به زبان ترکی می باشد. لذا افرادی که می توانند به زبان ترکی تحصیل کنند از نظر هزینه بسیار مقرون به صرفه تر خواهد بود. هزینه شهریه دانشگاه ها با توجه به نوع رشته تحصیلی و مقطع تحصیلی متفاوت است. هزینه زندگی دانشجوی در ترکیه حدود 300$ الی 350$ (دلار) در ماه در پی خواهد داشت. هم چنین هزینه لوازم جانبی مانند خرید کتاب و غیره چیزی حدود 100$ الی 150$ (دلار) هزینه در بر دارد.

در جدول زیر هزینه تحصیل در مقطع کارشناسی و کارشناسی ارشد آورده شده است:

کاهش شهریه تحصیلی در ترکیه از طریق بورسیه

بورس های تحصیلی ترکیه یک برنامه بورس رقابتی با بودجه دولتی است که به دانشجویان برجسته اعطاء می شود تا برنامه تمام وقت یا کوتاه مدت را در دانشگاه های برتر ترکیه دنبال کنند. برنامه های تحصیلی متقاضیان دیگر که مایل به تحصیل در مقاطع کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکتری هستند، آزاد خواهد بود.

جهت کسب اطلاعات بیشتر به جدول زیر توجه فرمائید:

در این خصوص بایستی معیارهای سن نیز در نظر گرفته شود که بدین شرح می باشد:

• برای برنامه های کارشناسی زیر 21 سال باشد.
• برای برنامه های کارشناسی ارشد زیر 30 سال باشد.
• برای برنامه های دکترا زیر 35 سال باشد.

شرایط دریافت بورسیه تحصیلی برای تحصیل رایگان در ترکیه

هیچ هزینه ای برای درخواست بورس تحصیلی دولت ترکیه وجود ندارد. برخی از کشورهایی که برای برنامه بورس تحصیلی ترکیه مجاز هستند عبارتند از آلمان، ایسلند، ایالات متحده، امارات، پاکستان و غیره. کشورهای دیگر نیز در این لیست وجود دارند که داوطلبان فقط می توانند برای برنامه تحصیلات تکمیلی شرکت کنند.

معیارهای واجد شرایط بودن بورسیه تحصیلی دولت ترکیه در زیر ذکر شده است:

• سن افراد یکی از معیارهای دقیق است که مورد توجه قرار می گیرد.
• اگر می خواهید برای دریافت مدرک کارشناسی اقدام کنید، نباید قبل از ژانویه 1997 متولد شده باشید.
• اگر می خواهید برای دریافت مدرک دکتری اقدام کنید، نباید قبل از ژانویه 1983 متولد شده باشید.
• برای کارشناسی، 70% نمرات الزامی است.

جدول زیر شروط سنی و معدل را بر اساس سیستم ایران نشان می دهد:

مدارک لازم ویزای تحصیلی در ترکیه

پس از تعیین دانشگاه مورد نظر و مراجعه به سایت دانشگاه و اطلاع از شرایط مربوط به دانشگاه بایستی از دانشگاه مورد نظر نامه پذیرش دریافت کنید. ویزای تحصیلی صادر شده از کنسولگری ترکیه یک سال اعتبار دارد. متقاضی بایستی تا قبل از یک ماه پس از صدور، خود را به اداره امنیت کشور ترکیه معرفی کند. به صورت کلی صدور ویزای تحصیلی برای متقاضیان 4 الی 8 هفته به طول می انجامد.

از جمله مدارک لازم ویزای تحصیلی ترکیه به شرح زیر هستند:

• ارائه نامه پذیرش از دانشگاه ترکیه ای
• ارائه CV
• ارائه مدارک تحصیلی ترجمه شده همراه با ریز نمرات
• نمرات آزمون ورودی دانشگاه
• ارائه مدرک زبان
• اسکن گذرنامه و مدارک شناسایی
• ارائه عکس پرسنلی
• ارائه انگیزه نامه
• ارائه توصیه نامه از اساتید

مقرون به صرفه بودن هزینه زندگی در ترکیه، کیفیت خوب و نزدیکی با ایران، این کشور را به مکانی مناسب برای ادامه تحصیل در رشته های مختلف تبدیل کرده است. پس از پایان تحصیل طبق قوانین، می توانید تا یک سال در این کشور به دنبال کار بگردید. بدین ترتیب اقامت پس از تحصیل در ترکیه را بدست آورید. جهت کسب اطلاعات بیشتر در مورد تحصیل در دیگر کشورهای اروپایی نیز می توانید با موسسه حقوقی سفیران سروش سعادت تماس حاصل فرمایید و از مشاوره وکیلان با تجربه این موسسه بهره مند شوید.